Teritorija grada Sente predstavljala je naseljeno mesto još od praistorijskih vremena. To potvrđuju brojni praistorijski materijalni nalazi, predmeti od bronze i pečene gline, koji su pronađeni na teritoriji južno od grada.

Današnji izgled Gradske kuće

Senta pripada drugoj generaciji evropskih gradova, a rađa se u haotičnom kovitlacu nastalom nakon velike seobe naroda, negde u praskozorje srednjeg veka, zahvaljujući tome što se na njenom mestu nalazi izuzetno pogodan gaz za prelazak reke Tise. Uprkos tome što putnik-namernik nigde nije u prilici da se susretne sa istorijskim artefaktima njene prošlosti, Senta van svake sumnje predstavlja istorijski grad. Grad koga njegova dinamična i tragična prošlost u trajanju od 800 godina čini istorijskim. Ime grada po prvi put izbija na svetlost dana u jednoj povelji iz 1216. god., u doba vladavine mađarskog kralja Andraša II iz dinastije Arpada, a prema kojoj je udovica župana Šaula poklonila zemlju "senćanskome samostanu". Već u to doba naseobina je cvetala: predstavljala je mnogoljudni crkveni lokalitet koji je docnije opustošila tatarska najezda.

U periodu između 1367. i 1389. godine Senta se u tadašnjim poveljama već pominje kao svojina budimskog Kaptola - koja raspolaže pravom ubiranja carine. U svojstvu svojine budimskog Kaptola otpočinje i njen razvoj, te ona ubrzo prerasta u najvažnije trgovinsko čvorište južne Ugarske.

Stanovništvo Segedina 1475. godine silom oružja zauzima grad - čini se opravdano - pošto je Senta udarila carinu na iz Srema za Segedin transportovano vino. Nakon toga grad postaje vlasništvo Segedina. Tada je verovatno i nastala ambicija budimskog Kaptola da slično Segedinu i Senta bude uzdignuta u rang slobodnog kraljevskog grada, čime bi se ponovo uspostavila i nezavisnost grada.

Nastojanje Kaptola za vreme vladavine kralja Matije nije urodio plodom, sve dok konačno na davanje privilegije nije naveden popustljiviji kralj Ladislav II, koji je oktobra 1494. prilikom povratka iz Erdelja upravo kod Sente prešao Tisu i tom prilikom se kao gost kaptola par dana zadržao u gradu.

Prvi most preko Tise

Po dalji razvoj grada izuzetno značajnu povelju Ladislav II izdao je 1. februara 1506. godine, davši njome Senti sve one privilegije koje je imao i Segedin. Grad je tada dobio i svoj grb i pečat, na kojima žitni klas i kečige svedoče o osobito razvijenoj pojporivredi i ribarstvu, dok dva ukrštena ključa simbolizuju Sv. Petra -zaštitnika crkve budimskog Kaptola.

Ova povelja predstavlja važan međaš u istorijatu Sente. Status slobodnog kraljevskog grada ubrzo dolazi do izražaja i u njegovom spoljašnjem izgledu. Par ulica već je u skladu sa evropskim merilima. Budući u posedu povelje o privilegijama, grad jedva da je u stanju da prihvati armiju izvrsnih zanatlija i bogatih trgovaca.

Prvu naprslinu u naglom razvoju grada predstavlja seljačka buna Đerđa Dože, dok njegovu sudbinu zapečaćuje mohačka tragedija. Turska vojska je razrušila grad, a njegove stanovnike pobila ili pak odvela u ropstvo. Turci su nakon toga lokalitet koristili isključivo u svojstvu rečnog prelazišta, dok su kasnije na mestu grada podigli tvrđavu.

Krajem XVI veka u retko nastanjenu naseobinu se tragom turske vojske uvlače srpski naseljenici, koji se bave ribarstvom i uzgojem stoke.

Zgrada plebanije sa okolinom 1915. godine

U prvoj deceniji XVII veka opština broji 600-700 duša. U vreme turske vladavine grad predstavlja beznačajno mesto, no njegovo ime postaje opštepoznato nakon pronošenja vesti da je armija princa Eugena Savojskog kod Sente nanela katastrofalan poraz još uvek znatnim vojnim efektivima raspolažućoj turskoj vojsci i to na očigled samoga sultana Mustafe II. Pod vođstvom Eugena Savojskog izvojevana pobeda udruženih armija kod Sente 11. IX 1697. predstavlja značajan događaj svetske istorije, pošto je tom pobedom oslobođena gotovo celokupna Mađarska od turske vladavine. Posledicu ove bitke predstavljao je 1699. godine sklopljeni Karlovački mir, kojim su okončana turska osvajanja na području Srednje Evrope.

Nakon ovih oslobodilačkih ratova Sentu nalazimo u nizu opustošenih gradova. Talasi potonje oslobodilačke borbe pod Rakocijevim vođstvom zapljusnuli su i ove krajeve.

Nakon Rakocijeve oslobodilačke borbe opština životari, naseljavaju je, uglavnom, srpski graničari, a vodi se isključivo pod nazivom "Senćanski šanac", koji pripada nedavno formiranoj Vojnoj granici. Austrijski car Karlo III 1715. u Senti ustanovljava ured za ubiranje tridesetka, no naplata dažbine jedva da donosi neki prihod.

Carica Marija Terezija 1751. Potisje (Potiski krunski dištrikt) transformiše u Privilegovani krunski dištrikt, te velikim ekonomskim povlasticama dariva ovde živuće i ovamo naseliti se namerne osobe.

Vatrogasni dom rađen na osnovu plana arhitekte Bele Lajte 1904. godine

U Sentu iz Jaske, tj. iz županija Heveš i Hont 1753. stiže grupa doseljenika sastavljena od 93 mađarske porodice, koje se ovde naseljavaju, grade vlastite domove, obrađuju zemlju i privređuju.

Naseljeno mađarsko stanovništvo gradi svoju prvu crkvu i u potonjim godinama se i sastav stanovništva lagano menja: opština ima približno 1200 mađarskih i 600 srpskih stanovnika.

Vladarka 1774. godine gradu izdaje novu povelju o privilegijama, šireći povlastice i na novonaseljene stanovnike.

Veliki požar pustoši grad 1769. godine, no uz pomoć komore grad to brzo preboleva.

U poslednjoj deceniji XVII veka Senta stupa u fazu vidljivog razvoja. Podižu se rečni i kopneni mlin, duž puteva se sade drvoredi dudovih stabala, podižu se dudici, oživljava uzgoj svilenih buba i zanatstvo, dok esnafski sistem doživjava svoj procvat. Stanovništvo se bogati. Na gradskom ataru, koji se prostire na 64 hiljade jutara zemlje, napasa se na desetine hiljada krava, konja, ovaca, svinja. Broj stanovnika iznosi oko 7000 osoba, a 1833. godine se - kao prva u Bačkoj županiji - osniva i bolnica.

Železnička stanica 1914. godine

Za vreme oslobodilačke borbe iz 1848-1849. pobunjenički srpski odredi kreću na Sentu i nad nedužnim građanstvom vrše veliki pokolj. Broj žrtava iznosi više od 2000 ljudi. Nakon poraza oslobodilačke borbe broj stanovnika grada znatno se smanjuje. Grad tada ima približno 15000 stanovnika.

Epoha Bahovog apsolutizma ne pogoduje ni ekonomskom niti pak političkom prosperitetu. Dolazi do zastoja u razvoju i njegove regresije.

Grad, posle Subotice, kao drugi u županiji, osniva zabavište 1866. godine.

Nakon austro-ugarske nagodbe iz 1867. godine najzad otpočinje razvoj. Podižu se javne zgrade, osnivaju se škole, a 1873. godine gradi se prvi drveni most na Tisi. U međuvremenu grad u više navrata uzaludno traži povraćaj od strane kralja Ladislava 1506. dobijenog municipalnog prava.

Hiljadu osamsto osamdeset i devete godine otvara se železnička linija Subotica- Horgoš - Senta - Bečej, odnosno Subotica - Senta, te se tako grad priključuje na državnu železničku mrežu i uključuje u njen ekonomski krvotok. Početkom 1890-ih godina senćanskom srezu pripadaju 4 opštine sa 42 hiljade stanovnika, dok sam grad ima oko 26 hiljada stanovnika, a među njima 23 hiljade Mađara, 2200 Srba, 1200 Izraelićana, itd.

Narodna bašta 1909. godine

Car i kralj Franjo Josif I, zarad inspekcije vojnih manevara koji su održani u okolini, posećuje Sentu 1895. godine. Grad uzima milionski zajam i sprema se za posetu vladara. Time otpočinje novo razdoblje u životu grada. Popločavaju se ulice, asfaltiraju se putevi kao trajni spomen na carsku posetu i uvodi se električno osvetljenje, te Senta kao prva naseobina u celoj Vojvodini dobija električnu rasvetu, koja se u to vreme ubrajala u raritete.

Grad u to vreme već poseduje realnu gimnaziju, građansku devojačku školu, osnovnu i zanatsku školu, poljoprivrednu školu, bolnicu, železničku i parobrodarsku stanicu, poštu i telegraf. Gradska telefonska mreža uspostavlja se 1899. godine. Pored svega toga grad raspolaže i sa razvijenom trgovinskom mrežom, žitnim trgovištem, sa četiri finansijske ustanove, dve štamparije, dok se dva lokalna lista i brojna kulturna i razna druga udruženja nalaze u službi stanovništva.

Razvoj se nastavlja i u decenijama koje su usledile nakon smene vekova. Alejom kestenova oivičeni kej jedinstvene lepote izgrađen je 1908. godine, a takođe i gvozdeni most na Tisi. Godinu dana kasnije u gradu se, zarad ublažavanja stambenih problema, podiže čak i u državnim okvirima jedinstveno radničko naselje.

Gvozdeni most. Snimak iz 1909. godine

Hiljadu devetsto jedanaeste godine izgorela je gradska kuća, a takođe i velika crkva. Grad je sagradio novu, monumentalnu Gradsku kuću, a u isto vreme se gradi i više značajnih zgrada podignutih u umetničkom stilu.

Preko ranije izgrađenog mosta na Tisi se 1915. godine polaže železnička pruga, koja povezuje železničku mrežu Bačke i Banata, čime ona dobija međunarodni značaj. Nakon toga, naime, tuda prolazi severna (bukureštanska) ruta Orijent-ekspresa.

Sa završetkom I svetskog rata, 16. XI 1918. godine, srpska vojska je zauzela grad, te Senta Trijanonskim mirovnim sporazumom dospeva u novu južno-slovensku državu.

U Senti se 1922. godine osniva Zemaljska mađarska partija - prva politička organizacija jugoslovenskih Mađara u novoj državi.

Sledstveno smeni carstava dolazi do zastoja u ekonomskom razvoju grada i on gubi svoje ranije stečeno bogatstvo u agrarnoj reformi koja je usledila. U razdoblju između dva svetska rata jedan deo škola se ukida, a gimnazija se derangira u niži nivo (sa svega 4 razreda). Nerazvijene opšte prilike ne pogoduju razvoju koji bi ličio na pređašnji.

Za vreme II svetskog rata brojni građani Sente padaju kao žrtve najpre nacističkog, a potom boljševičkog terora.

Obala Tise 1910. godine

U godinama obnove kapitalne privredne investicije zaobilaze opštinu. Najveći deo stanovništva bavi se poljoprivrednom proizvodnjom, a do promene dolazi tek sa prolaskom pedesetih godina.

Početkom šezdesetih godina sagrađen je novi most na Tisi, na mestu onoga koji je od strane jugoslovenske vojske dignut u vazduh 1941. godine, a koji ubrzava uključivanje grada u tokove privrednog života. Tada se gradi i šećerana, koja postaje najvažniji privredni objekat. Kasnije se, južno od grada, podižu industrijska zona i pristanište, koje je, nažalost, locirano na poprištu Senćanske bitke.

U ekonomskom životu grada poljoprivreda i danas predstavlja dominantnu granu privrede. Trenutno na teritoriji grada deluje više od pedeset preduzeća, a u najnovije vreme i brojni privatni preduzetnici.

Na kulturnom planu grad raspolaže sa domom kulture, bibliotekom, muzejom, umetničkom kolonijom, istorijskim arhivom, itd. U konfesionalnom pogledu vernicima raznorodnih veroispovesti stoji na raspolaganju pet rimokatoličkih i jedna pravoslavna crkva, te nekoliko bogomolja.

Gradska kuća (1929)

Deo nekada renomiranih srednjih škola je ukinut, dok su nekada samostalne osnovne škole sada objedinjene. Danas u obrazovne svrhe služe tri srednje (umesto ranijih pet) i pet osnovnih škola, te deset zabavišta.

U drugoj polovini sedamdesetih godina prošlog veka popunjeno je plavno područje reke Tise na južnom delu grada, te je na njemu podignuto stambeno naselje za više stotina porodica.

Kej na obali Tise, koji je podignut u blizini centra grada, sa svojom lepom alejom kestenova predstavlja omiljeno šetalište. Nažalost, pređašnji, patinirani, razuđeni kej, preuređen je i pojednostavljen 1984. godine.

Na levoj obali Tise, sučelice gradu, nalazi se peščani lokalitet koji je pogodan za rekreativne i letovališne svrhe. Reka je izuzetno pogodna za sportski ribolov, a njene pošumljene obale za izlete i logorovanja.

Narodna bašta koja je na površini od 34 jutra podignuta severno od grada 1866. godine, a "...koja mnogoljudnome, bogatom i danas-sutra u redove otmenih gradova ubrojiti se namernome gradu našemu na ponos i probitak, kao i tome žudećima svežim vazduhom i zabavom služi...", već je u to doba bila namenjena rekreativnim aktivnostima i u njoj se danas nalaze fudbalski stadion, atletska staza, bazeni, teniska igrališta, kuglana, košarkaški teren i igralište.

Prema popisu iz 1991. godine grad ima 23000 stanovnika, od toga je 85 % mađarske, 10 % srpske, a 5 % pak ostalih nacionalnosti.